2022'de Olay Ufku Teleskobu (Event Horizon Telescope, EHT) tarafından görüntülenen Sagittarius A*
Öncelikle şanslıyız ki bu kara delik dünyadan 26 bin ışık yılı ötede. Yani bize ulaşması ve tehlike yaratması mümkün değil.
Bu konuyu okurken şunun farkında olmalıyız, kısacık insan yaşamında son 100 yılın en büyük olaylarından birine tanık oluyoruz.
Galaksimizin tam ortasında bulunan dev bir kara deliğin ilk defa fotoğrafı çekildi.
Sagittarius A* adı verilen bu kara delik, Güneş'in neredeyse 4 milyon kat kütleye sahip.
Fotoğrafta kara deliğin içinde bulunduğu karanlık bir bölgeyi, onun etrafında da yerçekimi gücüyle hareketlenmiş yüksek ısılı gazların yaydığı halka şeklindeki ışığı görebiliyoruz.
Fotoğrafta gördüğümüz bu halkanın çapı yaklaşık 60 milyon kilometre. Ortadaki gölge Güneşimizin toplam 4milyon katı büyüklüğünde.
Etrafında bizimle birlikte diğer gezegenler, bizim güneşimiz ve başka güneşler dönmeye devam ediyor.
Sagittarius A* (okunuşu; "Sagittarius A-yıldız", standart kısaltma; Sgr A*) Samanyolu Galaksisi'nin merkezinde yer alan parlak ve çok yoğun bir astronomik radyo kaynağıdır. Yay ve Akrep takımyıldızlarının sınırının yanında yer alır. Sagittarius A'nın bir parçasıdır. Sagittarius A* etrafındaki yörüngede bulunan S2 yıldızının gözlemleri sonucu Samanyolu Galaksisi'nin merkezinde bir süper kütleli kara delik bulunduğu ve Sagittarius A*'nın da burada olduğu sonucuna varılmıştır.
12 Mayıs 2022'de astronomlar, Olay Ufku Teleskobu'nu kullanarak, Sagittarius A*'nın bir fotoğrafını yayınladı ve nesnenin bir kara delik olduğunu doğruladı. Böylece Sagittarius A*, bu zamana kadar görüntülenen ikinci kara delik oldu.
Fotoğrafta ne görüyoruz?
Bir kara deliğin gerçek anlamda fotoğrafını çekmek mümkün değil. Zira kara deliklerin kütleçekimi o kadar yoğun ki bu devasa kütleçekiminden ışık bile kurtulamıyor. Kara delikler tüm elektromanyetik radyasyonları içine çekiyor. Dolayısıyla ne kadar yetenekli olursa olsun teleskoplarımızın hiçbirisinin bir kara deliği gerçek anlamıyla görmesi mümkün değil.Peki hiçbir şekilde ışık yaymayan veya yansıtmayan bir cismin fotoğrafı nasıl çekildi? Bunu direkt olarak başarmamız imkansız. Ancak kara deliklerin etrafı, yutulan yıldızların veya gaz bulutlarının kalıntıları gibi inanılmaz parlak cisimlerle kaplı. Astronomide 'toplanma diski' ismi verilen bu yapı olay ufkunun (ışığın bile kaçamadığı nokta) etrafında yörüngesel bir harekete yayılmış halde bulunuyor. Bugün yayınlanan fotoğrafta da işte tam olarak burayı görüyoruz. Yani gerçek anlamda bir kara deliği değil ancak kara deliğin silüetini görüyoruz.